ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နွင့္ Al Jazeera -English

ျမင့္လွိဳင္။ ဒီဇင္ဘာ ၂၃ ရက္၊ ၂၀၁၀

ျမန္မာ့ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တိုက္ရိုက္ ဆက္သြယ္ စကားေျပာျခင္း အစီအစဥ္တခုကို အယ္လ္ဂ်ာဇီးယား ရုပ္သံမွ ဒီဇင္ဘာ ၂၂ ရက္ (ဗုဒၶဟူးေန႔) ဂရင္းနစ္စံေတာ္ခ်ိန္ မနက္ ၁၂ နာရီ ၃၀ မိနစ္၊ မနက္ ၇ နာရီ ၃၀ မိနစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၃ ရက္ (ၾကာသပေတးေန႔) ဂရင္းနစ္စံေတာ္ခ်ိန္ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီ ၃၀ မိနစ္၊ ည ၇ နာရီတြင္ ထုတ္လႊင့္ျပသေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။

အဲဒီ အစီအစဥ္ကို လန္ဒန္ စီးပြားေရးေက်ာင္း (School of Economic) တြင္ ရိုက္ကူးခဲ့တာ ျဖစ္ကာ ေက်ာင္းသားေပါင္း ၄၀၀ ပါ၀င္ ၾကည့္ရွဳ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာျပည္မွေန အင္တာနက္ကတဆင့္ တိုက္ရိုက္ ရုပ္သံနဲ႔ ေျဖၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ အစီအစဥ္အတြက္ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံက အကူအညီေပးခဲ့ၿပီး ဒါဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ပထမဆံုး တိုက္ရိုက္ ရုပ္သံ ေမးျမန္းမွဳ ထုတ္လႊင့္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီ အစီအစဥ္ကို “ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရဲ့ လမ္းဆံုမွာ - ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ စကားေျပာျခင္း (At the Crossroads: Dialogue with Aung San Suu Kyi)“ လို႔ အမည္ေပးထားၿပီး အစီအစဥ္မွဴးအျဖစ္ ဗေရာ္နီကာ ပက္ဒရိုဇာ (Veronica Pedrosa) က ေဆာင္ရြက္ကာ လန္ဒန္ စီးပြားေရးေက်ာင္းတြင္ သုေတသန ပညာရွင္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ေဒါက္တာဇာနည္၊ လန္ဒန္ စီးပြားေရးေက်ာင္း ပါေမာကၡတဦးျဖစ္ၿပီး Gobal Governance အဖြဲ႔ရဲ့ တြဲဘက္ ဒါရိုက္တာအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ မယ္ရီ ကယ္လ္ေဒါ (Mary Kaldor) နဲ႔ ၿဗိတိန္ ဂါဒီးယန္းသတင္းစာ ပံုမွန္ကေလာင္ရွင္၊ သမိုင္းသုေတသီ၊ ႏိုင္ငံေရး ေ၀ဖန္သံုးသပ္သူ တင္မသီ ဂါတြန္ အက္ရွ္ (Timothy Garton Ash) တို႔လည္း ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

ထို ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးေရး၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မွဳ အပါအ၀င္
ျမန္မာ့အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေရွးဦးစြာ ဗေရာ္နီကာ ပက္ဒရိုဇာက အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ေမးျမန္းသြားသလို ေဒါက္တာဇာနည္က စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မွဳနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ မယ္ရီ ကယ္လ္ေဒါက ႏိုင္ငံတကာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ကြန္ယက္တြင္ ဘယ္လို ပါ၀င္ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေမးျမန္းကာ တင္မသီ ဂါတြန္ အက္ရွ္ကေတာ့ ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္ေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့အမွဳေတြကို စံုစမ္း စစ္ေဆးမယ့္ကိစၥကို ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ ထို႔ေနာက္ ဗေရာ္နီကာ ပက္ဒရိုဇာက စည္းလံုးမွဳ တည္ေဆာက္ၿပီး ေျပာင္းလဲမွဳကို လုပ္ႏိုင္မလားလို႔ ေမးျမန္းသြားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မႏၱေလးတြင္ ေမြးဖြားၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ခင္ပြန္းနဲ႔လည္း သိကၽြမ္း ရင္းႏွီးသူ ၁၉၉၈ စီးပြားေရး ႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္ အမာတီရာ စန္ (Amartya Sen) က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ခင္ပြန္း မကြယ္လြန္မီက ေတြ႔ဆံုႀကံဳခဲ့ရပံုမ်ားကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ားက ေမးခြန္းမ်ားကို ေမးျမန္းသြားရာ ျမန္မာရိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႕က ဦးထြန္းခင္လည္း ပါ၀င္ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။

အခုလို ေမးျမန္းမွဳမ်ားအား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ပံုမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး

ကၽြန္မတို႔အေနနဲ႔ အၿမဲတမ္းပဲ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ယံုၾကည္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ လိုက္ေလ်ာညီေထြမွဳ မရွိတဲ့ အျမင္ ႏွစ္ခု ရွိပါတယ္။ က်မတို႔က ေျပာင္းလဲမွဳ လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ စစ္အာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ ေျပာင္းလဲမွဳ မလုပ္ခ်င္ပါဘူး။ ဒါဟာ အဓိကျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔က မလြတ္လပ္တဲ့ဘ၀ကေန လြတ္လပ္ျခင္းကို ေျပာင္းလဲခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔အတူတူ ေျပာင္းလဲမွဳေတြ လုပ္ခ်င္ပါတယ္။

စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ ဒီမိုကေရစီ

ေရြးေကာက္ထားတဲ့ ဒီမိုကေရစီကို မလိုခ်င္ပါဘူး။ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီကို လိုလားပါတယ္။ ဒါဟာ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးေရးကိုပဲ ျပန္ ေရာက္သြားပါတယ္။ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ဒီမိုကေရစီဆိုတာကို ဘယ္လို ျမင္သလဲဆိုတာ အျမင္ဖလွယ္ၾကရပါမယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီတခုခုကို လိုလားတဲ့သေဘာ ျမင္ရပါတယ္၊ စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ ဒီမိုကေရစီပံုစံ ဆိုပါစို႔။ က်မတို႔က ေျပာျပခ်င္ပါတယ္၊ က်မတို႔ ဘာကို ေမွ်ာ္လင့္သလဲဆိုတာကို။

စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မွဳ

စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မွဳဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ့ လူသားခ်င္းဆိုင္ရာ အကူအညီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွ မသက္ဆိုင္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ လူသားခ်င္းဆိုင္ရာ အကူအညီ ပတ္သက္ၿပီး က်မတို႔ ေျပာတဲ့အခါ ပြင့္လင္းျမင္သာမွဳ ရွိရမယ္၊ တာ၀န္ခံမွဳ တာ၀န္ယူမွဳ ရွိရတယ္၊ လြတ္လပ္စြာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္မွဳ ရွိရမယ္လို႔သာ ေျပာတာပါ။ က်မတို႔ လူသားခ်င္းဆိုင္ရာ အကူအညီေတြကို ဘယ္တုန္းကမွ ပိတ္ဆို႔မထားပါဘူး။ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးအသံုးစရိတ္ဟာ အစိုးရအသံုးစရိတ္ရဲ့ ငါးရာခိုင္ႏွဳန္းေအာက္မွာပဲ ရွိတယ္ဆိုတာကို ၾကည့္ရင္ လူသားခ်င္းဆိုင္ရာ အကူအညီေတြ ရဖို႔ဆိုတာဟာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မွဳကို ေျပာတာထက္ အစိုးရမူ၀ါဒကို ေျပာတာက ပိုေကာင္းမယ္ဆိုတာကို စဥ္းစားၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လို ကူညီႏိုင္မလဲ

အားလံုးအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲမွာ သက္ဆိုင္သူေတြအားလံုး ပါ၀င္ဖို႔ကိစၥကို ေတာင္းဆိုေစလိုပါတယ္။ ဒါဟာ ပထမဆံုးေျခလွမ္းျဖစ္ၿပီး အခုပဲ ေတာင္းဆိုေစလိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမွာ အားလံုး ပါ၀င္ဖို႔ဆိုရင္ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ ဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲလိုသူ ကမၻာသားေတြအားလံုးအေနနဲ႔ ဒီ အခ်က္အေပၚမွာ ရပ္တည္ေစလိုပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ဟာ က်မတို႔အေနနဲ႔ အဲဒီအခ်က္ကို စတင္ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ က်မတို႔အေနနဲ႔ လက္ေတြ႕က်တဲ့ တိုးတက္မွဳ ရလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

စစ္အစိုးရရဲ့ ျပစ္မွဳေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ နဲ႔ စစ္ေဆးဖို႔

ပါေမာကၡ ကင္တားနားက ကမၻာ့ကုလသမဂၢ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းဖို႔ ေတာင္းဆိုတယ္လို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ဒါဟာ လိုအပ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က အဲဒီ အေတြးအေခၚကို ေထာက္ခံပါတယ္။ ဒါဟာ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ေတာင္းဆိုတာပါ။ တခ်ိဳ႕လူေတြထင္ေနတဲ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို စြဲခ်က္တင္ တရားစြဲဖို႔ဆိုတာနဲ႔ ကြဲကြဲျပားျပား သိေစလိုပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ပါေမာကၡကင္တားနားက ယူဆပါတယ္။


စည္းလံုးညီညြတ္မွဳ

က်မတို႔ ဘာေတြ ႀကိဳးစားၿပီး လုပ္ကိုင္ခ်င္သလဲဆိုေတာ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားရ့ဲ ျပင္းျပတဲ့ဆႏၵ၊ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္းေတြနဲ႔ ဦးတည္ခ်က္တခုကို သြားၿပီး အဲဒီ ျပင္းျပတဲ့ဆႏၵေတြကို အေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္တခုကို တည္ေဆာက္ရမွာပါ။ ေဆြးေႏြးမွဳေတြ၊ ေတြ႕ဆံုပြဲေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ေနပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ကို တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အမ်ားအျပားက ေထာက္ခံေနပါတယ္။ ပိုမို က်ယ္ျပန္႔လာေအာင္လည္း ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အားလံုး ပါ၀င္ရမယ္ဆိုတာ ဒီကေန႔ က်မတို႔ ေျပာေနတဲ့ အခ်က္ ပါ။ အားလံုး ပါ၀င္ရမယ္ဆိုတာက တိုင္းရင္းသားေတြတင္မကပါဘူး၊ ျမန္မာျပည္က ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္သူအားလံုး ပါ၀င္ပါတယ္။

ေနာက္ ဆယ္ႏွစ္အၾကာ ျမန္မာျပည္ကို ဘယ္ေနရာမွာ ျမင္လိုပါလဲ
က်မကေတာ့ ဒီေနရာမွာပဲ ရွိမွာပါ။ ႏိုင္ငံေရးအရ ဘယ္ေနရာမွာ ရွိမလဲဆိုရင္ေတာ့ က်မအေနနဲ႔ ရုပ္ခႏၶာအရ ဒီေနရာမွာ ရွိေနေပမယ့္ ေမွ်ာ္လင့္တာကေတာ့ က်မတို႔ ဒိထက္ အမ်ားႀကီး အေရွ႕ကို ေရာက္ေနမွာပါ။ ဆယ္ႏွစ္အၾကာက်ရင္ က်မအေနနဲ႔ ရဲရင့္တဲ့ ျမန္မာလူငယ္ေတြအတြက္ သူတို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ လြတ္လပ္ျခင္းနဲ႔ လံုၿခံဳျခင္းေတြ ျပည့္စံုတဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေနထိုင္ႏိုင္ၾကမယ္လို႔ ျမင္လိုပါတယ္။

အခု ေဖာ္ျပခဲ့တာေတြကေတာ့ ေဆြးေႏြးမွဳေတြကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ အေျဖတခ်ဳိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ေဖာ္ျပရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ေဆြးေႏြးမွဳကို အျပည့္အစံု ဘာသာျပန္ေဖာ္ျပျခင္း မဟုတ္ဘဲ အဓိကအခ်က္မ်ားကိုသာ ေကာက္ႏွဳတ္ၿပီး အဓိပၸါယ္ ၿခံဳငံုေအာင္ ဘာသာျပန္ထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။


(စာညြန္း - သတင္းေဆာင္းပါး ေရးသားရန္ အႀကံျပဳတဲ့ ဒီမိုေ၀ယံ အတြက္)

(သတင္းရင္းျမစ္ - ယေန႔ျမန္မာ)